CEO Fraud Nedir?
CEO Fraud (CEO Dolandırıcılığı), genellikle bir şirketin üst düzey yöneticisinin (CEO, CFO, CTO, CMO, CSO, COO vs) kimliğine bürünerek gerçekleştirilen bir tür oltalama (phishing) saldırısıdır. CEO Fraud saldırıları genellikle hedefli ve üzerinde detaylıca çalışılmış kimlik avı saldırılarıdır. Bu dolandırıcılık türünde saldırganlar, şirket çalışanlarını kandırarak hassas bilgileri elde etmeyi veya finansal işlemler yapmalarını sağlamayı amaçlarlar. Gerçek saldırıların büyük bir kısmı finansal işlem yaptırmayı hedeflemektedir.
CEO Fraud Nasıl Gerçekleşir?
- Bilgi Toplama: Saldırganlar, şirketin ve yöneticilerinin sosyal medya profillerini (başta Linkedin, Instagram, X, TikTok vs), web sitelerini ve diğer kamuya açık bilgileri inceleyerek hedef hakkında detaylı bilgi toplarlar. Saldırgan, saldırının başarılı olma ihtimalini artırmak için her kanaldan bilgi toplar.
- Kimlik Sahteciliği: Elde edilen bilgileri kullanarak, CEO veya başka bir üst düzey yöneticinin kimliğine bürünerek, genellikle e-posta veya telefon aracılığıyla kurum çalışanları ile iletişime geçerler.
- Acil Durum Senaryosu: Aciliyet, endişe, panik hissi yaratan senaryolar sunarlar (örneğin, unutulmuş ve önemli bir ödeme yapılması gerektiği, acil bir sözleşmenin imzalanması gerektiği gibi). Saldırgan, bu adımda tamamen insan duygularını manipüle edip ve stres altında olan kurbanı hataya zorlamayı amaçlar.
- İkna: Çalışanların savunmalarını zayıflatmak için otorite figürü olarak görünürler (taklit ettikleri üst düzey pozisyonunu gücünü kurbanı uyandırmanda hatırlatırlar) ve genellikle resmi bir dille konuşurlar. Eğer çalışan kendisine verilen görevi doğrulamadan yapar ise saldır başarıya ulaşmış olur.
CEO Fraud Neden Daha Tehlikelidir?
- Güven Unsuru: Çalışanlar, CEO’dan veya üst düzey yöneticiden gelen talimatlara güvenme eğilimindedirler, çünkü bu pozisyondaki insanların hata yapacağını düşünmezler. Bu yüzden gelen talepleri sorgulama olasılıkları düşüktür, işte bu düşük olasılık CEO Fraud saldırısını diğer oltalama saldırılarından daha tehlikeli yapmaktadır. Çünkü kurbanın sunulan sahte senaryoya inanma eğilimi ve ihtimali daha yüksektir.
- Aciliyet ve Baskı: Saldırganlar, hızlı hareket etmeyi gerektiren acil durum senaryoları tasarlayarak çalışanların düşünmeden hareket etmelerine neden olabilirler. Tasarlanan senaryo çoğu insanın zayıf olduğu stres durumu üzerine kuruludur, çoğu insanın yüksek stres altında hata yapma eğilimi daha fazladır. Endişe, panik, aciliyet ve korku gibi stres durumunu tırmandıracak senaryoları tercih ederler.
- Yüksek Miktarlı Kayıplar: Bu tür dolandırıcılıklar genellikle büyük miktarda para transferleri veya kritik bilgilerin açığa çıkmasıyla sonuçlanabilir. Yapısı gereği herhangin bir siber güvenlik cihazı tarafından tespit edilmesi neredeyse imkansızdır, bu nedenle başarı oranı ve kurumlara verdiği zarar büyüktür.
- Gizlilik ve Yetki: Üst düzey yöneticilerin yetkisi ve bilgisi ve erişimleri geniştir. Bu durum, saldırganların daha fazla bilgiye veya daha büyük kaynaklara erişim sağlayabilmesine yol açar. Saldırganlar, tipik bir oltalama saldırısı ile elde edeceklerinden daha fazlasını CEO Fraud saldırıları ile daha kolay ve daha etkili şekilde elde edebilmektedir.
CEO Fraud Hangi Sektörleri Nasıl Etkiler?
CEO dolandırıcılığı (CEO Fraud) ve tipik oltalama saldırıları birçok kurum ve sektörü hedef alabilir ve yıkıcı sonuçları olabilir. Ancak, bazı kurumlar ve sektörler yapıları gereği bu tür saldırılardan daha fazla etkilenir. İşte bu tür saldırılardan en fazla etkilenen kurumlar ve nedenleri:
- Finansal Kurumlar
- Neden? Yüksek miktarda para transferleri yapmaları/yapabilmeleri ve büyük finansal varlıklara erişimleri nedeniyle sıkça hedef alınırlar. Saldırganlar için para kaynağına ulaşmanın en kestirme yolu Finansal kurumlardır. Aralarından en fazla hedef olanlar ise bankalardır.
- Örnekler: Bankalar, yatırım firmaları, sigorta şirketleri.
- Büyük Şirketler ve Çok Uluslu Şirketler
- Neden? Büyük ölçekli operasyonları ve karmaşık ve dağıtık yapıları, saldırganların dikkatini çeker. Ayrıca, farklı departmanlar arasında yüksek miktarda para transferleri gerçekleştirilir. Özellikle çok uluslu şirketlerin dağıtık operasyonları, ülkelerin bağımsız olduğu alanalar saldırganlar için kilit noktalardır. Saldırganlar yüklü miktarda para transferi senaryoları için bu şirketleri tedarikçileri ve müşterileri üzerinden farklı farklı senaryolar tasarlarlar.
- Örnekler: Fortune 500 şirketleri, global markalar.
- Sağlık Kuruluşları
- Neden? Hem finansal bilgileri hem de kişisel sağlık bilgilerini barındırırlar. Bu bilgiler, karaborsada yüksek değer taşır. Bu sektör için amaç paradan ziyade paradan daha değerli olan sağlık verisidir. Bu verilerin kötü niyetli grupların eline geçmesi sağlık hizmeti alan insanalar için hayati risk dahi teşkil etmektedir.
- Örnekler: Hastaneler, klinikler, sağlık sigorta şirketleri.
- Hukuk ve Danışmanlık Firmaları
- Neden? Hassas ve yüksek değerli bilgilerle çalışırlar. Müşterilere ait gizli bilgiler saldırganlar için caziptir. Bu firmalarda her türlü hassas veri bulunmaktadır, bu paradan daha değerlidir. Bu verilerin ifşası rekabet dengesini bozabilir, şirketin repütasyonunu zedeleyebilir ve hatta faaliyet gösterdiği sektörden çekilmesine dahi neden olabilmektedir.
- Örnekler: Hukuk firmaları, yönetim danışmanlığı şirketleri.
- E-Ticaret ve Teknoloji Şirketleri
- Neden? Genellikle büyük miktarda veri ve para transferleri gerçekleştiren bu şirketler, siber saldırılar için cazip hedeflerdir. Bu firmalar hem para hem de kişisel veriler açısından saldırganlar için hedef olurlar. Saldırganlar kredi kartı verilerini çalabilir, sisteme kayıtlı ödeme yöntemleri ile alış veriş yapabilirler, sistem üzerinde kişisel verileri alıp karaborsada satabilirler.
- Örnekler: Online perakendeciler, teknoloji start-up’ları.
- Eğitim Kurumları
- Neden? Öğrenci ve personel bilgileri, finansal bilgiler ve araştırma verileri gibi çeşitli değerli bilgilere sahiptirler. Özellikle kritik tez ve proje çalışmaları ifşa olabilir.
- Örnekler: Üniversiteler, özel okullar.
- Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar ve STK’lar
- Neden? Büyük bağış toplama kampanyaları ve mali kaynaklara sahip olmaları nedeniyle hedef alınabilirler. Hedeflenen yüksek miktarda para transferidir.
- Örnekler: Uluslararası yardım kuruluşları, bağış toplayan vakıflar.
- Enerji ve Kamu Hizmetleri Sektörü
- Neden? Kritik altyapı ve büyük ölçekli operasyonlar nedeniyle saldırıların potansiyel etkisi büyük olabilir. Ülke çapında sonuçları yıkıcı olan sabotajlara neden olabilir.
- Örnekler: Elektrik ve su dağıtım şirketleri, enerji üretim firmaları.
CEO Fraud Saldırılarından Korunma Yöntemleri ve KnowBe4
KnowBe4, CEO dolandırıcılık saldırılarına karşı korunmak için bir dizi strateji ve öneri sunar. Bu saldırılar genellikle e-posta dolandırıcılığı yoluyla gerçekleştirildiği için, şirketler ve çalışanlar arasında farkındalık ve eğitim büyük önem taşır. KnowBe4’un bu konuda sunduğu bazı öneriler şunlardır:
- Farkındalık Eğitimleri: Çalışanlar, CEO Fraud saldırılarının nasıl işlediği konusunda eğitilmelidir. Şüpheli e-postaların nasıl tanınacağı ve bu tür saldırılara karşı nasıl tepki verileceği konusunda bilgi sahibi olmaları önemlidir. KnowBe4, gelişmiş ve zengin eğitim kütüphanesi ile CEO Fraud saldırını tespit etmek ve korunma yolları ile ilgili interaktif eğitim içerikleri sunmaktadır. Bu eğitimler, düzenli olarak çalışanlara atanabilir ve eğitime katılım sonuçlarının çıktıları kolaylık raporlanabilmektedir.
- Çok Katmanlı Kimlik Doğrulama: Hassas işlemler için, özellikle yüksek miktarda para transferi gibi durumlarda, çok katmanlı kimlik doğrulama kullanılması önerilir. Bu, yalnızca e-posta yoluyla gelen taleplerin doğrulanmasını değil, aynı zamanda başka bir iletişim yolu kullanılarak taleplerin doğrulanmasını da içerir. Yapılacak iş ne kadar acil olursa olsun doğrulama adımı mutlaka yapılmalıdır.
- E-posta Filtreleme ve Güvenlik: E-posta sistemlerinde güçlü spam filtreleme ve güvenlik önlemleri alınmalıdır. Potansiyel olarak zararlı e-postaların filtrelenmesi ve çalışanlara ulaşmadan önce engellenmesi önemlidir.
- Sosyal Mühendislik Saldırılarına Karşı Eğitim: Çalışanlar, sosyal mühendislik saldırılarına karşı eğitilmelidir. Bu tür saldırılar, genellikle bir çalışanın güvenini kazanarak bilgi veya para çalmaya yönelik girişimlerdir. KnowBe4 platformu üzerinde özellikle bu saldırılara ait simülasyon örnekleri bulunmaktadır. Bu saldırılar kuruma uğramadan, simülasyonlar ile çalışanların farkındalık seviyesi ölçülmeli ve saldırıya açık olan çalışanlar için gerekli eğitimler yine KnowBe4 üzerinden atanmalıdır.
- İç Politikalar ve Prosedürler: Şirket içi politikalar ve prosedürler, özellikle finansal işlemler ve hassas bilgilerin yönetimi konusunda net ve sıkı olmalıdır. Herhangi bir işlem yapılmadan önce birden fazla onay mekanizması olması gereklidir. Süreç kişilerin inisiyatifi ile değil belirlenen kurallar çerçevesinde yürümelidir. Bu prosedürler CEO Fraud tabanlı siber güvenlik risklerini maksimum seviyede gözeterek hazırlanmalı.
- Düzenli Simülasyonlar ve Testler: KnowBe4, düzenli olarak oltalama simülasyon saldırıları ve testler düzenleyerek çalışanların farkındalık düzeyini ve hazırlık durumunu ölçmeyi hedefler. Bu, gerçek bir saldırı durumunda nasıl tepki verileceğini değerlendirmek için çok önemlidir. Saldırılar kapınızı çalmadan önce çalışanlarınızın durumunu kolaylıkla tespit edebilir ve daha etkin önlemler alabilirsiniz.
KnowBe4’un bu önerileri, şirketlerin CEO dolandırıcılığı saldırılarına karşı daha hazırlıklı ve dirençli olmasına yardımcı olur. Eğitim ve farkındalık oluşturma, bu tür saldırılara karşı en etkili savunma mekanizmaları arasında yer alır.